Το μετά-ΠΑΣΟΚ
του Λεωνίδα Γρηγοράκου*
Η πολιτική διακρίνεται από συνεχείς μεταβολές και ανακατατάξεις και
κυρίως από βαθιές τομές. Έτσι, το ΠΑΣΟΚ εμφανίστηκε στον πολιτικό ορίζοντα λίγο
μετά τη Μεταπολίτευση ως νέο προϊόν και άφησε το στίγμα του για σαράντα χρόνια
με βαθιές διαρθρωτικές αλλαγές, μεγάλα έργα σε όλη την επικράτεια, υψηλούς
ρυθμούς ανάπτυξης, συμβολή στην ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση,
άμβλυνση των κοινωνικών αντιθέσεων, εμβάθυνση των δημοκρατικών θεσμών,
δημιουργία κράτους πρόνοιας και τομές στη διακυβέρνηση της χώρας.
Ωστόσο, η
παλινδρόμηση της χώρας στον λαϊκισμό, στις πελατειακές πολιτικές και στα
συντεχνιακά συμφέροντα, κατά τη διάρκεια της νεοκαραμανλικής διακυβέρνησης
2004-2009, ακύρωσε τα κεκτημένα της, οδηγώντας τη στο χείλος της αβύσσου. Το
ΠΑΣΟΚ για άλλη μια φορά προτάσσοντας το εθνικό συμφέρον απέτρεψε την
ανεξέλεγκτη χρεοκοπία. Τα λάθη του δεν αναιρούν τη σημαντική συνδρομή και
συμβολή του στο ότι, έστω και με πληγές, παραμείναμε στην Ευρωζώνη και δεν
επιστρέψαμε στο εθνικό νόμισμα. Την προσφορά του στον τόπο και στην ιστορία θα
την αξιολογήσει θετικά ο ιστορικός του μέλλοντος.
Πάντως, η φθορά
της εξουσίας, τα υπαρκτά προβλήματα διαφθοράς και αλαζονείας σε συνδυασμό με
την κόπωση που προκάλεσε στους πολίτες η πολύχρονη διακυβέρνηση, ήταν φυσικό να
πλήξουν το κόμμα. Η πολιτική και κοινωνική απομείωση του είναι αναμφισβήτητο γεγονός. Το σίγουρο είναι
πως ο κύκλος του έχει πλέον κλείσει. Το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται στο λυκόφως.
Εύλογα, λοιπόν, ο
κατακερματισμένος χώρος της Σοσιαλδημοκρατίας αναζητά νέα πολιτική έκφραση. Τη
ζωτική αυτή ανάγκη δεν μπορεί να την υπηρετήσει απλώς και μόνο η συγκόλληση του
ΠΑΣΟΚ με τη ΔΗΜΑΡ και άλλες πολιτικές κινήσεις. Απαιτούνται εκ βάθρων πρωτοβουλίες
που θα στηρίζονται στην κινητοποίηση των ενεργών εκτός κομματικών τειχών
πολιτών.
Η θεμελίωση μιας
νέας πολιτικής ταυτότητας είναι υπόθεση όλων εκείνων που αναζητούν την εγχώρια
εκδοχή της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Στην πραγματικότητα είναι το «μετά-ΠΑΣΟΚ».
Χρειαζόμαστε ένα νέο πολιτικό «άρμα», με νέα άλογα, νέους αναβάτες, νέους
οδηγούς και προπαντός νέες ιδέες. Αφήνοντας πίσω το κομματικό μας παρελθόν,
μπορούμε να γίνουμε συνδιαμορφωτές ενός σύγχρονου πολιτικού φορέα που θα εκφράζει
τα όνειρα και τις ελπίδες των προοδευτικών πολιτών, με πρωταγωνιστές νέα και
άφθαρτα πρόσωπα, με ριζοσπαστικό και καινοτόμο λόγο.
