Κ.Ο. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ
ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΓΡΗΓΟΡΑΚΟΣ
ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ Ν. ΛΑΚΩΝΙΑΣ
A.Π.: 3703/26/11/2018
26 Νοεμβρίου 2018
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς
τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης
και Τροφίμων, κ. Σταύρο Αραχωβίτη
τον Υπουργό Ναυτιλίας και
Νησιωτικής Πολιτικής, κ. Φώτη Κουβέλη
Θέμα: «Ανάγκη εξορθολογισμού και
ελέγχου της αλιείας στο νομό Λακωνίας»
Στη χώρα μας, αν και η αλιεία δεν αποτελεί μεγάλο τομέα της εθνικής οικονομίας, είναι ωστόσο δραστηριότητα καθοριστικής σημασίας, κοινωνικά και οικονομικά, καθώς παρέχει εργασία και εισόδημα σε πολλούς κατοίκους, κυρίως παράκτιων και νησιωτικών περιοχών. Οι ελληνικές θάλασσες σήμερα αντιμετωπίζουν την απειλή επερχόμενης πτώχευσης, ως συνέπεια μακρόχρονης αλιείας, χωρίς αυστηρό σχεδιασμό, προϋποθέσεις και κριτήρια. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω του Κανονισμού για την Αλιεία (ΕΚ 1967/2006) και η ελληνική πολιτεία, μέσω προεδρικών διαταγμάτων, προσπαθούν να βάλουν μια τάξη στο χώρο αυτό επιβάλλοντας υποχρεώσεις που αφορούν σε τεχνικά μέτρα για τη χρήση αλιευτικών εργαλείων (π.χ. ελάχιστες αποστάσεις από την ακτή, ελάχιστη διάμετρος δικτύων, κ.ά.), θέσπιση εθνικών διαχειριστικών σχεδίων και θεσμοθέτηση προστατευόμενων περιοχών της αλιείας. Ταυτόχρονα, το σύνολο σχεδόν των επιστημονικών φορέων έχει τοποθετηθεί αρνητικά σε οποιαδήποτε εξαίρεση από την εφαρμογή της παραπάνω Κοινοτικής νομοθεσίας.
Πάραυτα, η καταστρατήγηση των
προβλεπόμενων από τη νομοθεσία και η εφαρμογή καταστρεπτικών αλιευτικών
πρακτικών αποτελεί κοινή πρακτική σε πολλές περιοχές της χώρας. Για το νομό Λακωνίας,
υφίσταται ήδη ένα Π.Δ. (ΦΕΚ 32 Α’/24.02.2009) που θέτει περιορισμούς για την
αλιεία στον όρμο Βατίκων Λακωνικού κόλπου. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες περιοχές
του Λακωνικού κόλπου που χρήζουν ανάλογης προστασίας και ελέγχου. Πιο
συγκεκριμένα, στην περιοχή εκείνη που οριοθετείται παραλιακά από το ακρωτήρι
Ξυλής του Δ. Μονεμβασίας έως το ακρωτήρι Μούντα του Δ. Ανατολικής Μάνης
σημειώνονται πολυάριθμα περιστατικά παράνομης αλιείας. Συνήθως, πρόκειται για
μηχανότρατες, που παραβιάζουν την προβλεπόμενη ελάχιστη απόσταση από τις ακτές,
κυρίως κατά τη διάρκεια της νύχτας και όταν επικρατούν κακές καιρικές συνθήκες.
Το ίδιο συμβαίνει ακόμα και σε ευαίσθητες περιοχές όπως οι εκβολές του ποταμού
Ευρώτα, όπου προβλέπεται να μην εισέρχονται μηχανότρατες σε απόσταση 3 μιλίων
από τις ακτές. Με τη χρήση δυναμικών και συρόμενων αλιευτικών μέσων και
εργαλείων καταστρέφουν ευαίσθητα και «προστατευόμενα» οικοσυστήματα, ακόμα και
τον γόνο των ψαριών και μη εμπορεύσιμα είδη (περίπου 60% της ψαριάς
απορρίπτεται νεκρό στη θάλασσα), ανακόπτοντας την αναπαραγωγή και τον
πολλαπλασιασμό τους. Επιφέρουν κατ’ αυτόν τον τρόπο οικολογική ανισορροπία και
πλήγμα στην τοπική και εν γένει οικονομία.
Η ενασχόληση της συντριπτικής
πλειονότητας των αλιευτικών σκαφών στην περιοχή, αφορά στην παράκτια και μικρής
κλίμακας αλιεία. Το «άδειασμα» των θαλασσών από τις μηχανότρατες εκτός από την
οικολογική επίπτωση έχει φέρει στα όρια της επιβίωσης και τους μικρούς
παραδοσιακούς αλιείς, καθώς δε βρίσκουν τίποτα να αλιεύσουν στην κατεστραμμένη
παράκτια ζώνη.
Με την απόφαση για τα «Πρόσθετα
εθνικά διαχειριστικά μέτρα για την αλιεία με το εργαλείο γρίπος που σύρεται από
σκάφος ή βιντζότρατα ετήσιας ισχύος» (ΦΕΚ β’ 4421/2018), το ΥΠΑΑΤ καθιέρωσε
πρόσθετα τεχνικά μέτρα για το συγκεκριμένο είδος αλιείας, ενώ προχώρησε σε απαγόρευσή της σε 11 περιοχές της
Ελλάδας, αναγνωρίζοντας τις καταστροφικές επιπτώσεις της. Όπως φαίνεται και από
πρόσφατες δηλώσεις του, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων φαίνεται να
συμμερίζεται το δίκαιο αίτημα των παράκτιων αλιέων για κατάργηση του εργαλείου
της βιντζότρατας, παραδεχόμενος ότι επηρεάζει αρνητικά την επάρκεια των
ιχθυοαποθεμάτων. Είναι γνωστό, εξάλλου, ότι οι μετρήσεις που πραγματοποιεί το
ΕΛΚΕΘΕ, εξουσιοδοτημένος φορέας από την Ε.Ε. για το πρόγραμμα συλλογής
αλιευτικών δεδομένων, στο πλαίσιο του Σχεδίου Διαχείρισης, στηρίζεται σε
ανεπαρκείς δειγματοληψίες. Επιπλέον, οι προβλεπόμενοι έλεγχοι σε είδος και
μέγεθος αλιευμάτων είναι αδύνατο να πραγματοποιηθούν με τα υπάρχοντα μέσα.
Ερωτάσθε κ.κ. Υπουργοί,
1) Σε τι ενέργειες σκοπεύετε να προβείτε, προκειμένου να αποφευχθούν τα
δυστυχώς πολυάριθμα περιστατικά παράνομης και καταστροφικής αλιείας από τις
μηχανότρατες στην προαναφερθείσα περιοχή του Λακωνικού κόλπου αλλά και
πανελλαδικά, ώστε να διατηρηθεί βιώσιμη η εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων, να
μην πλήττονται οικονομικά οι παράκτιοι αλιείς και να προστατεύεται το θαλάσσιο
οικοσύστημα;
2) Τι μέτρα προτίθεστε να πάρετε, ώστε να εξασφαλιστεί η βιώσιμη
εκμετάλλευση του αλιευτικού πλούτου; Πρόκειται να εντάξετε τον Λακωνικό κόλπο
στις περιοχές που απαγορεύεται η αλιεία με βιντζότρατα;
3)
Σκοπεύετε
να προχωρήσετε στη θέσπιση ενός σοβαρού μηχανισμού καταγραφής και ελέγχου, όπως
προβλέπεται στο Σχέδιο Διαχείρισης, που θα διεξάγονται από επιστημονικούς
φορείς και όχι τυχαία;
4)
Σκοπεύετε
να ζητήσετε πριν τη λήξη του έτους έκτακτη έκθεση, με την οποία θα αποτιμώνται
τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα του Σχεδίου Διαχείρισης, έτσι ώστε να προληφθεί
περαιτέρω καταστροφή της κρίσιμης και πολύτιμης Ποσειδωνίας;
Ο
ερωτών Βουλευτής
Λεωνίδας Γρηγοράκος
